رادیولوژی چیست؟

 
رادیوگرافی ساده یا همان رادیولوژی، تصویربرداری از اندام‌های بدن به وسیله‌ی ‌اشعه‌ی ایکس می‌باشد. اشعه‌ی ایکس در برخی از بافت‌های بدن جذب می‌شود و از برخی دیگر از بافت‌ها عبور می‌کند. این تفاوت جذب، تصویر رادیوگرافی را ایجاد می‌کند. تصاویر رادیوگرافی در اکثر مواقع جهت بررسی استخوان‌ها، فضای مفصلی و برخی ضایعات درخواست می‌شود.
میزان اشعه‌ی رادیوگرافی ساده قابل قبول است و جز در مواد خاص مانند مادران باردار، ضرر ندارد.

انواع رادیولوژی

 

تصویر برداری ترانزیت کولون (CTT)

این پروسه‌ی تصویربرداری نحوه‌ی عملکرد روده‌ی بزرگ را نشان می‌دهد.
در این تصویربرداری بیمار کپسول‌های آماده شده را که حاوی میزان استاندارد ساچمه هستند از بخش رادیولوژی مرکز تصویربرداری پزشکی تابش دریافت می‌کند. سپس طی یک بازه‌ی ۵ روزه کپسول‌ها را طبق دستور مصرف می‌کند. در روز ششم بیمار جهت انجام عکس‌برداری به مرکز تابش مراجعه کرده و تصویربرداری انجام می‌شود. با توجه به تعداد ساچمه‌های باقی مانده در روده‌ی بزرگ بیمار، در مورد سالم بودن و صحت عملکرد روده‌ی بزرگ‌ بیمار قضاوت می‌شود.

آمادگی‌های مورد نیاز برای این نوع از رادیوگرافی را در صفحه آمادگی‌های رادیولوژی می‌توانید مشاهده کنید.

 

عکس رنگی کلیه (IVP)

عکس رنگی کلیه تصویربرداری از کلیه با کمک ماده حاجب است که شکل و عملکرد کلیه‌ها و لوله‌های حالب را نشان می‌دهد. این تصویربرداری عموماً برای افرادی که دچار مشکلات کلیوی مانند سنگ، نقص مادرزادی، تنگی حالب و غیره هستند درخواست می‌شود.
در این تصویربرداری ماده حاجب به بیمار تزریق می‌شود و طبق زمان استاندارد، عکس‌برداری در زمان‌های مشخص انجام می‌شود و با توجه به میزان ترشح کلیه در ساعت‌های مختلف، عملکرد کلیه بررسی می‌شود.

آمادگی‌های موردنیاز برای این نوع از رادیوگرافی را در صفحه آمادگی‌های رادیولوژی می‌توانید مشاهده کنید.

 

عکس رنگی مری (Ba. Swallow)

رادیوگرافی بلع باریوم (Ba. Swallow) تصویربرداری از مری با کمک ماده حاجب است.
روند کلی تصویربرداری به این صورت است که پودر سولفات باریوم توسط کارشناس با میزان متناسب آب مخلوط شده و مایعی با غلظتی شبیه به ماست چکیده به دست می‌آید. در حین انجام تصویربرداری، بیمار دهان خود را با محلول آماده‌شده پر کرده و در زمان لازم قورت می‌دهد و تصویربرداری انجام می‌شود. سولفات باریوم اشعه ایکس را به خود جذب می‌کند و باعث می‌شود لوله‌ی مری از ابتدای حلق تا ابتدای معده نمایان شود.
این تصویربرداری برای افرادی که دچار مشکلات بلع هستند درخواست می‌شود و به تشخیص مشکل بیمار کمک می‌کند.

موارد ممنوعیت:
در افرادی که به دلیل ضربه، عمل جراحی، بیماری یا غیره احتمال پارگی لوله‌ی گوارش وجود دارد، بلع پودر باریوم ممنوع است و تصویربرداری از مری توسط مواد حاجب مایع و با دستگاه فلوروسکوپی انجام می‌شود.

آمادگی‌های موردنیاز برای این نوع از رادیوگرافی را در صفحه آمادگی‌های رادیولوژی می‌توانید مشاهده کنید.

 

عکس رنگی رحم (HSG)

عکس رنگی رحم (HSG) تصویربرداری از رحم و لوله‌های رحمی با استفاده از داروی حاجب است. این عکس در اکثر مواقع برای اطلاع از وضعیت رحم و لوله‌های رحمی در درمان نازایی و یا حین چکاپ‌های قبل از بارداری، IVF و … انجام می‌شود.

این عکس روز ۳ الی ۱۲ قاعدگی انجام می‌شود. روند کلی انجام تصویربرداری به این صورت است که پس از انجام بی‌حسی، کارشناس رادیولوژی ابتدا اسپکولوم (وسیله ایی تلسکوپ مانند) را ابتدای واژن گذاشته، سپس ماده‌ی حاجب را به درون رحم تزریق می‌کند و رادیوگرافی انجام می‌شود. اسپکولوم وسیله‌ای پلاستیکی است که در معاینه‌ی زنان نیز استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که تزریق داروی حاجب بدون استفاده از سوزن انجام می‌شود.

آمادگی‌های مور دنیاز برای این نوع از رادیوگرافی را در صفحه آمادگی‌های رادیولوژی می‌توانید مشاهده کنید.